Avukatların tarife güncelleme talebi: Ekonomik çöküşe sürüklendik

Türkiye Barolar Birliği (TBB) tarafından hazırlanan 2022 yılına ilişkin Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi, Resmi Gazete'de Kasım 2021 yılında yayımlanarak yürürlüğe girdi. Bir önceki yıla göre yüzde 25 oranında artış yaşanan avukatların ücretlerine dair tarife yüksek enflasyon karşısında süreç içerisinde eridi.

Avukatlık kanunu uyarınca tarife yılda bir kez güncellenebilirken, avukatların her geçen gün artan enflasyon ve hayat pahalılığı karşısında geçinemez durumda olduğunu belirten TBB, yasal düzenleme ile tarifenin yılda iki kez güncellenmesi adımının iktidar tarafından atılmasını talep etti.

Avukatların yaşadığı ekonomik dar boğazı Meclis’te gündeme getiren CHP İnsan Haklarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı ve Denizli Milletvekili Gülizar Biçer Karaca, kanun teklifi hazırlayarak avukat ücretlerindeki tarifenin yılda iki kez olmak üzere güncellenmesini talep etti ve teklifi Meclis Başkanlığı’na sundu.

'VERİLEN YÜZDE 25’LİK ZAM ENFLASYONUN YÜZDE 100 ALTINDA KALDI’

TBB Başkanı Erinç Sağkan, her yıl eylül ayında TBB’nin barolardan aldığı tavsiye doğrultusunda Adalet Bakanlığı’na ilettiği görüş üzerine belirlenen avukatlık ücret tarifesinin, geride kalan süreçte yaşanan yüksek enflasyon nedeniyle eridiğini söyledi. Ceza Muhakemesi Kanunu gereğince yapılan hukuki yardımlara yönelik işlemlerde görevlendirilen avukatlara ödenen ücretler de kasım ayından bu yana aynı tutarda kaldı.

Kasım 2021’de belirlenen 2022 yılı avukatlık tarifelerinde yüzde 25 zam yapıldığını, bunun açıklanmasından kısa bir süre sonra enflasyonun yüzde 36, bugün ise resmi olarak yüzde 80’e dayandığını belirten Sağkan, "Verilen yüzde 25’lik zammın, yaşanan ekonomik kriz ve resmi kaynaklardan açıklanan enflasyonun yüzde 100 oranında altında kaldığını gördük. Ki bunun çok daha üzerinde olduğunu yaşantımızda hissediyoruz" dedi.

YILDA İKİ KEZ ASGARİ AVUKATLIK ÜCRETİNİN BELİRLENMESİ TALEBİ

Haziran ayında Adalet Bakanlığı’na avukatlık tarifelerinde dönem arası artış taleplerini ilettiklerini hatırlatan Sağkan, bunun gerekçesini ise, "Çünkü çok sıra dışı günlerden geçiyoruz ve çok ağır ekonomik kriz içerisindeyiz. Bugüne kadar sistematik olarak, bilinçli olarak avukat grubu ekonomik ve sosyal olarak çöküntünün içerisine sokuldu. En azından bu bir yıllık sürecin kalan altı ayında ekonomik anlamda bir nebze nefes alabilmek açısından bakanlıktan talebimiz olmuştu" ifadeleriyle açıkladı.

Bakanlık yetkililerinin avukatlık yasası uyarınca senede bir sefer tarifenin hazırlanabileceğini, bir yasal değişiklik olmadığı müddetçe dönem arası artışın yapılamayacağını ifade ettiklerini söyleyen Sağkan, "Sayın Adalet Bakanı aynı zamanda kasım ayında yayınlanan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin bu yıl eylül ayında yayınlanması suretiyle en azından birkaç ay öne alınmak şeklinde bir adım atılabileceğini ifade etti" dedi.

CHP tarafından Meclis’e sunulan kanun teklifiyle asgari avukatlık ücretinin yılda iki kez güncellenmesi talebinin "doğru" bir adım olduğunu, bu yıl eylül ayında yayınlanacak tarifede de 2023 yılında yaşanabilecek enflasyonun öngörülemeyeceğini ifade eden Sağkan, "Olması gereken, nasıl işçi asgari ücret tarifesinde temmuz ayında doğru şekilde dönem arası artış olduysa yasal olarak tarifeleri hazırlanan meslek gruplarının da yılda iki sefer tarifelerinin hazırlanması, yaşanabilecek enflasyon kaybıyla o meslek gruplarının çıkarlarının gözetilmesi gerekiyor" diye konuştu.

‘MESLEĞİN İÇİ BİLİNÇLİ OLARAK BOŞALTILMAYA ÇALIŞILDI’

Son dönemde avukat intiharlarının arttığına tanık olduklarını, aynı zamanda avukatlara dönük şiddet olaylarında da çok ciddi oranda artışın yaşandığını belirten TBB Başkanı Sağkan’a göre bu durum bilinçli ve sistematik bir politikanın sonucu ortaya çıktı. Avukatlık mesleğinin uzun yıllardır saldırı altında olduğunu belirten Sağkan, "Bu mesleğin içi bilinçli olarak boşaltılmaya çalışıldı. Bunun yöntemi olarak da ekonomik bir çöküşe sürüklemek benimsendi" dedi ve sözlerini şöyle sürdürdü:

"91 hukuk fakültesiyle, bu hukuk fakültelerinin birçoğunda eğitimin de niteliği çok düşük, hem hukukçuların belirli niteliklerden düşük sisteme dahil olmaları hem de çok sayıda avukatın sisteme bir anda girişiyle ekonomik olarak bir kaosun içerisine sürüklenmelerine neden olundu. Bizim ülkemizde ihtiyacın çok üzerinde hukuk fakültesi ve mezunu bulunmakta. Bu öğrenci arkadaşlarımızın sorunu değil hem ekonomik hem de mesleğin itibarına dönük saldırılardan dolayı çok büyük bir hayal kırıklığıyla mesleğe başlıyorlar. Bu da son dönemde avukat intiharlarının artması olarak önümüze geliyor."

‘MESLEĞİMİZE BİR DARBE DE YÖK TARAFINDAN VURULDU’

5 Nisan Avukatlar Günü öncesinde Meclis’te grubu bulunan bütün siyasi partileri ziyaret ettiklerini, Türkiye’deki avukatların sosyo-ekonomik durumlarının, avukata dönük şiddet olaylarının ve avukat intiharlarının araştırılması için Meclis’te bir araştırma komisyonu kurulmasını talep ettiklerini hatırlatan Sağkan, "Son derece insani ve vicdani talebimizin 5 Nisan Avukatlar Günü’nde Meclis çatısı altında reddedildiğine şahit olduk" dedi.

Hukuk fakültesine giriş için 100 bin olan sıralama barajının YÖK tarafından 125 bine düşürüldüğünü, bunun da mesleğe dönük olumsuz adım olduğunu belirten Sağkan, "YÖK mezun olacak öğrencilerin ekonomik olarak hayatta kalıp kalamayacaklarını hiç umursamadı. Bazı üniversitelerin sıralarının boş kalmaması adına mesleğimize bir darbe de YÖK tarafından vuruldu. Gelinen nokta ise avukatlık mesleğinin ekonomik bir kaosun içerisine sokulması. Bu ekonomik kaos içerisinde çırpınan avukatların hak mücadelesinden de uzaklaşması istemiyle yaratılan bir süreç var karşımızda" diye konuştu.

CHP’DEN AVUKATLAR İÇİN KANUN TEKLİFİ

CHP İnsan Haklarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Gülizar Biçer Karaca, avukatların yaşadığı ekonomik sorunları Meclis’te gündeme getirdi ve kanun teklifi hazırladı. Avukatlık Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun teklifine göre avukatlar için yılda bir kez yapılan tarife belirleme işleminin yılda iki kez, mart ve eylül ayında yapılması talep edildi. Öte yandan kanun teklifiyle, 2023 yılı Asgari Ücret Tarifesi yürürlüğe girinceye kadar mevcut ücretlere TÜFE oranında yani yüzde 79,60 oranında artış yapılması da istendi. CHP’li Karaca teklifinin gerekçesinde, ekonomik anlamda atılacak bu adımla avukatların ekonomik olarak özgürce mesleklerini yapabileceklerini belirtti.

MEVCUT TARİFE NE?

Kasım 2021’de Resmi Gazete’de yayımlanan 2022 yılı Asgari Avukatlık Ücret tarifesine göre, büroda sözlü danışmanlıkta ilk bir saat için 675, takip eden her saat için 405 lira, çağrı üzerine gidilen yerde sözlü danışmanlıkta ilk bir saate kadar bin 405, izleyen her saat için 695 lira, her türlü dilekçe, ihbarname, ihtarname ve protesto düzenlenmesinde bin 30, kira sözleşmesi ve benzeri belgelerin hazırlanmasında bin 350, tüzük, yönetmelik, miras sözleşmesi, vasiyetname, vakıf senedi gibi belgelerin hazırlanmasında 4 bin 100 lira avukatlık ücreti alınabiliyor.

Ceza Muhakemesi Kanunu gereğince yapılan hukuki yardımlara yönelik işlemlerde görevlendirilen avukatlara 2022 yılı için Adalet Bakanlığı’ndan ödenen ücretler ise şu şekilde:

- Soruşturma evresinde takip edilen işler için 649 TL,
- Sulh ceza hâkimliklerinde takip edilen işler için 1.011 TL,
- Asliye ceza mahkemelerinde takip edilen davalar için 1.113 TL, seri muhakeme usulü uyarınca takip edilen işler için 465 TL,
- Ağır ceza mahkemelerinde takip edilen davalar için 1.997 TL,
- Çocuk mahkemelerinde takip edilen davalar için 1.113 TL,
- Çocuk ağır ceza mahkemelerinde takip edilen davalar için 1.997 TL,
- İcra ceza, fikrî ve sınai haklar ceza mahkemesi gibi mahkemeler ile infaz hâkimliklerinde takip edilen davalar için 1.113 TL,
- Bölge adliye mahkemelerinde görülen duruşmalı davalar için 1.997 TL,
- Yargıtay'da görülen duruşmalı davalar için 2.248 TL.