6. yüzyıldan kalan zeytinyağı işliği tespit edildi

Mardin'de tarihi dokusu ve kültürel yapısıyla dikkati çeken Dara Antik Kenti'nde 6. yüzyıla ait zeytin işliğine rastlandı.

Merkez Artuklu ilçesine 30 kilometre uzaklıktaki Oğuz Mahallesi'nde yer alan ve "Mezopotamya'nın Efes'i" olarak nitelendirilen Dara Antik Kenti'nde, 30 yılı aşkın süredir yürütülen bilimsel kazı ve araştırmalarla bugüne kadar çeşitli dönemlere ait çok sayıda mimari kalıntı ortaya çıkarıldı.

Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü, Türk Tarih Kurumu, Mardin Valiliği, Büyükşehir Belediyesi, Dicle Kalkınma Ajansı, Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü ile Müze Müdürlüğü'nce 2021 yılı kazı sezonunda silindir şeklinde, yaklaşık 2 metre çapında zeytinin ezilerek yağının çıkarılması için kullanılan zeytinyağı işliğinin 6. yüzyıla ait olduğu belirlendi.

Kafkas Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve Kazı Başkanı Doç. Dr. Hüseyin Metin, AA muhabirine, Dara Antik kentin 5 bin yıllık geçmişe sahip olduğunu söyledi.

Milattan sonra 6. yüzyılda doğunun en önemli garnizon kenti haline geldiğini ifade eden Metin, kent savunma sistemiyle ilgili birçok bilgiye sahip olduklarını belirtti.

Metin, kentin çevresindeki sivil mimariye yönelik ise çok fazla bilgiye sahip olmadıklarını dile getirerek, "Özellikle 2019 yılı kazılarıyla sivil yapılara yönelik burada çok önemli bulgulara ulaştık. Bunlardan biri de zeytinyağı işliği. Zeytinyağı işliği antik dönemde çok önemli bir yere sahip endüstri kollarından biri. Antik kentin doğrudan zeytinyağı üretimine yönelik bulguyu net olarak vermektedir. Günümüzde de Dara'da zeytin üretimi yapılmaktadır. Günümüzün izlerini geçmişte aramak lazım." dedi.

- Kazılarla ticaretin boyutu hakkında detaylı bilgiler sunacağımıza inanıyorum"

Buluntunun tek bir malzeme olmadığını, yuvarlak bir ezme teknesi olduğunu kaydeden Metin, "Aynı zamanda üzerinde bir yuvarlak ezme taşı bulunmakta. Bunun devamında da olasılıkla bir ezme bölümü bulunmaktaydı. Yani elimizdeki malzemeler, zeytinin getirilip içerisinde kırıldıktan sonra bir çuvala doldurulup bu zeytinler eziliyor ve yağı çıkarılıyor." ifadelerini kullandı.

Metin, özellikle antik dönemde zeytin ve zeytinyağının daha fazla üretildiğine dikkati çekerek, şöyle konuştu:

"Hem sulak alanların daha fazla olması hem de o dönem için çok büyük bir ticari getirisi olduğundan dolayı yapıldığını düşünüyoruz. Yağ hem bir yiyecek anlamı taşımaktaydı hem de antik dönemde aydınlatma aracı orakta kullanılmaktaydı. Bu bizim için zeytinyağı anlamında ilk buluntu ama olasılıkla devamı gelecektir. Buradan, kentin ihtiyacını karşılamakla kalmayıp ticari anlamda da kullanıldığı sonucunu çıkarabiliriz. Önümüzdeki dönemde yapacağımız kazılarla bu ticaretin boyutu hakkında daha detaylı bilgiler sunacağımıza inanıyorum."

Iraktan kenti gezmeye gelen Temenni Menden, Dara Antik kentine hayran kaldıklarını söyledi.

Menden, "Dara çok güzel. Bu tarihi yapıları çok beğendik. Burayı gördüğümüz için çok mutlu olduk. Bu değirmen taş da çok eski. Zeytinin ezilerek yağının çıkarıldığını öğrendik. Çok etkileyici." diye konuştu.