Ayçiçeği alım fiyatına çağrı

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, ayçiçeği alım fiyatının, artan girdi maliyetleri, enflasyon ve üretici kar marjı dikkate alınarak açıklanması gerektiğini belirtti.

Bayraktar, yaptığı yazılı açıklamada, hasadın başlamasıyla Birlikler tarafından açıklanan fiyatların üreticilerin beklentilerini karşılamadığını ifade etti.

Bu fiyatların yeniden gözden geçirilerek artırılması gerektiğini, diğer alım yapan Birliklerin de bir an önce fiyat açıklamasının beklendiğini belirten Bayraktar, üreticinin emeğinin karşılığını alması gerektiğini vurguladı. Bayraktar, şu değerlendirmelerde bulundu:

"İthalatçı ülkelerdeki kriz ve savaş nedeniyle ithalat tehlikeye girmiş, fiyatlar yükselmiş, bu gelişmeler üzerine üreticiler ayçiçeği ekimi için teşvik edilmiş ve üretilen ürünün tamamının üreticiyi mağdur etmeyecek bir şekilde değerlendirileceği yetkililer tarafından ifade edilmişti. Bu nedenle ayçiçeği üreticisi uygun bulduğu alanlara ayçiçeği ekti. Üretimini artıran üreticilerimiz alın terinin karşılığını alarak ödüllendirilmelidir."

Ayçiçeğinin Türkiye ekonomisi açısından önemine dikkati çeken Bayraktar, sıvı yağ tüketiminin yüzde 76'sının ayçiçeği kaynaklı olduğunu ifade etti.

Ayçiçeği üretiminin ülke ihtiyacını karşılamada yetersiz kalması nedeniyle söz konusu üretim açığının ithalat yoluyla karşılandığını belirten Bayraktar, şu bilgileri verdi:

"İthalatımız geçmiş yıllarda çoğunlukla ayçiçeği yağı şeklinde yapılmaktayken son yıllarda ayçiçeği ithalatı daha fazla yapılıyor. TÜİK bitkisel ürün denge tablosuna göre, 2020-2021 sezonunda Türkiye’nin ayçiçeğinde yeterlilik oranı yüzde 62,5’tir. 2021’de ayçiçeği tohumu yağı ve küspesi dış ticaretinde 942 milyon dolar açık verdik. Ülkemizde ayçiçeği Trakyabirlik,Karadenizbirlik ve Çukobirlik tarafından alınıyor. Bu birliklerin dışında son yıllarda Tarım Kredi Kooperatifleri ve Konya Şeker de alım yapmaya başladı. Birliklerin alımları ayçiçeği ekim alanlarının artmasında da önemli bir etkendir."

Bayraktar, ekiliş alanlarının artmasıyla, ayçiçeği üretiminin geçen yıla göre yükselmesinin beklendiğini, bu konuda TÜİK 1. tahmininin yıllık bazda yüzde 5,6 artış yönünde olduğunu ifade etti.

Öte yandan, 2004-2021 yıllarında ayçiçeği ekim alanının 550 bin hektardan yüzde 63,8 artışla 901 bin hektara yükseldiğini ve bu artışın 2019-2021 döneminde yüzde 19,8 olduğunu belirten Bayraktar, şunları kaydetti:

"Ayçiçeği stratejik bir üründür. Ekim alanlarının artırılması gerekir. Fiyat ve alım garantisi, ayçiçeğinde ekim alanlarının artmasındaki önemli etkenlerdir. Ayçiçeği fiyatları üreticinin yeterli gelir elde edeceği seviyede tutulmalıdır. Ayçiçeği TMO vasıtasıyla devlet müdahale alımı kapsamına alınmalıdır. Prim, mazot ve gübre desteklerinin artırılarak devam ettirilmesi, üreticilerimizin ayçiçeği üretiminde kalması için uygulanması gereken en önemli fiyat politika aracıdır. Desteklerin en az girdi enflasyonu oranında artırılması gerekiyor."