Paylan: Bakan Nebati’ye irticalen konuşma yasağı getirildi

HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, resmi olarak “dalgalı kur rejiminde” olunmasına rağmen dövizin aynı düzeyde uzun süre sabit kalmasını Meclis gündemine taşıdı. ‘Sabit kur sistemine’ geçilip geçilmediğini, doların hangi mekanizmayla ‘sabit’ tutulmaya çalışıldığını, Merkez Bankası’nın rezervlerinin ekside olduğu süreçte ‘Sabit kur sisteminin” nasıl sürdürüleceğini Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’ye sordu.

‘AŞIRI OYNAKLIK DURUMUNDA DOĞRUDAN MÜDAHALE EDİLİYOR’

HDP’li Paylan’ın soru önergesine yanıt veren Hazine Bakanı Nebati, Türkiye’nin uzun yıllardan beri dalgalı döviz kuru rejimini uyguladığını, döviz kurlarının piyasadaki arz ve talep koşulları tarafından belirlendiğini söyledi, “Dalgalı kur rejiminde Merkez Bankasının açık veya örtülü biçimde takip ettiği herhangi bir kur hedefi bulunmamaktadır” dedi.

Merkez Bankası’nın “döviz piyasasının sağlıklı çalışması” amacıyla, döviz arz ve talep gelişmelerini yakından izleyerek gerekli önlemleri aldığını savunan Nebati, “Piyasa derinliğinin kaybolmasına bağlı olarak sağlıksız fiyat oluşumlarının gözlenmesi ve aşırı oynaklık durumlarında, piyasaya esnek ihaleler yoluyla veya doğrudan müdahale edebilmektedir. Bu çerçevede Merkez Bankası tarafından döviz piyasasına yapılan müdahaleler usulüne uygun biçimde kamuoyu ile paylaşılmaktadır” ifadelerini kaydetti.

‘TEDBİRLERLE, PİYASA FİYATLAMALARI YERİNİ MAKUL SEVİYELERE BIRAKTI’

Hazine ve Maliye Bakanı Nebati, HDP’li Paylan’ın sorularına Kur Korumalı Mevduat hesabını hatırlatarak yanıt verdi, “Makroekonomik ve finansal istikrarın kalıcı olarak tesis edilmesi amacıyla 20 Aralık 2021 tarihinde devreye alınan Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat ve Katılma Hesapları ürünü ve açıklanan diğer tedbirler ile ülkemizin makro göstergeleriyle bağdaşmayan piyasa fiyatlamalarının yerini makul seviyelere bıraktığı görülmektedir” dedi.

Hazine Bakanı Nebati’nin yanıtını değerlendiren Paylan’a göre dolar kuruna yönelik müdahalelerde  Merkez Bankası’nın “şeffaf olduğu” iddiası tamamen bir skandal, çünkü Merkez Bankası’ndan bu konuya dair bir açıklama yapılmıyor. Merkez Bankası rezervlerindeki 128 milyar doların ardından 70 milyar doların da satıldığını ve nasıl satıldığının kamuoyuna açıklanmadığını belirten Paylan, Nebati’nin yanıtını “yalan” olarak niteledi, “128 milyar doların üzerine 70 milyar daha şeffaf olmayan yöntemlerle satılmıştır” dedi.

‘BEYHUDE BİR ÇABA İÇERİSİNDELER’

Bakan Nebati’nin yanıtında yer alan, “Dalgalı kur rejiminde Merkez Bankasının açık veya örtülü biçimde takip ettiği herhangi bir kur hedefi bulunmamaktadır” ifadelerine de tepki gösteren HDP’li Paylan, dolar kurunun son bir aydır “çakılmış gibi” 18 TL seviyelerinde durduğunu hatırlattı ve şunları söyledi:

“Dolar 18 TL seviyesine sabitlenmiş durumda ve o rakamdan sürekli dolar satışı yaparak doları sabit tutmaya çalışıyorlar. Bu da aslında beyhude bir çaba içinde olduklarını gösteriyor. Kur hedefiniz yoksa kura müdahale etmezsiniz. Kur serbest piyasada açığa çıkar ama kura sürekli müdahale ediyorlar ve bunu şeffaf olmayan yöntemlerle yapıyorlar.”

‘NEBATİ HAYAL DÜNYASINDA YAŞIYOR’

Bakan Nebati’nin yanıtında yer alan, döviz kurunun kur korumalı mevduat hesabı gibi yöntemlerle “makul” seviyelerde tutulduğu sözlerinin de doğru olmadığını belirten HDP’li Paylan, “Kur garantili mevduat ilk çıktığında dolar 11 liraya kadar düşmüştü. Oysa şu anda 18 liraya tekrar yükseldi” dedi ve şunları kaydetti:

“100 milyarlarca lira hazine ve Merkez Bankası üzerinden bir avuç zengine aktarılıyor. Bu da yoksulların vergisi ile toplanan paraların zenginlere aktarılması anlamına geliyor. Makul seviyelere düştüğü iddiası doğru değil. Şu anda dolar satışı durdurulsa yani serbest bırakılsa ben doların bir anda 25, 30 liraya fırlayabileceğini düşünüyorum. Dolar suni olarak kontrol altında tutuluyor ama satılabilecek dolar da gittikçe azalıyor. Sayın Nebati bir hayal dünyasında yaşıyor ve yaptığı uygulamalarla aslında yarın daha büyük bir felaketin de kapısını aralamış oluyor. Bu dolar satışları sebebiyle yarın çok daha büyük bir felaketle karşı karşıya kalabiliriz.”

HDP’li Paylan’ın önergesinde yer alan bir diğer soru ise, Bakan Nebati’nin Londra’da çeşitli bankaların ve yatırımcıların üst düzey yöneticileriyle şubat ayında yaptığı toplantıda “döviz kurunun sabit kalacağı taahhüdü vermesine” ilişkin oldu.

“Londra’daki bankacılara döviz kurunun sabit kalacağı taahhüdü verebilmenizi sağlayan güvence neydi” sorusuna Bakan Nebati, “Londra ziyaretinde, Türkiye Ekonomi Modeli ve son dönem ekonomik gelişmeler çok sayıda yabancı fon yatırımcısı ile uluslararası banka üst düzey yöneticilerine anlatılmış ve karşılıklı görüş alışverişinde bulunulmuştur. Toplantılarda Türkiye'nin dinamik üretim kapasitesi, güçlü büyüme performansı, sağlıklı kamu maliyesi, sağlam bankacılık sektörü ve düşük borçluluğu ile gerek bölgesinde gerek küresel çapta ön plana çıkan, önemli potansiyel barındıran bir ülke olduğu vurgulanmıştır” yanıtını verdi.

Bakan Nebati’nin son dönemde yaptığı toplantılarda sarf ettiği sözler nedeniyle tepki çektiğini hatırlatan HDP’li Paylan, “Artık sayın Nebati de prompterla konuşmaya başladı. Hep yazılı olarak konuşuyor irticalen konuşmuyor. Yani Nebati’ye irticalen konuşma yasağı getirildi. Pek çok skandal açıklaması var ve bunları yapmamak için böyle bir yola gidildi” ifadelerini kullandı.